rośliny doniczkowe do wnętrz

Wielki powrót mody na rośliny doniczkowe bardzo mnie cieszy. Ale jak dobrać rośliny tak, żeby nie tylko dobrze wyglądały, ale przede wszystkim służyły nam? Żeby ich widok budził satysfakcję, a nie był kolejnym rozczarowaniem po zasuszonym kwiatku?

Zdjęcie
Większość modnych obecnie roślin doniczkowych mam gdzieś w zakamarkach pamięci – były to najpopularniejsze rośliny lat 80′ i 90′. Żyworódka, sansewieria, fikus, dracena, skrzydłokwiat, filodendron itd. Można było je spotkać u wszystkich. Sąsiadka, babcia, koleżanka, nauczycielka muzyki… każdy miał w domu chociaż jedną z nich. Co prawda ja wtedy byłam zainteresowana tylko swoją kolekcją kaktusów, ale pamiętam te krzyżowe wymiany odnóżek vel szczepek. “O! Masz ładnego kwiatka. Dasz odnóżkę?” Dla wielu osób te rośliny zostały w mentalności tamtych lat. Moja ciocia zareagowała szczerym niedowierzaniem kiedy wskazałam na upchniętą w kącie monsterę jako najmodniejszą obecnie roślinę doniczkową. Zainteresowanie roślinami z dawnych lat budzi dziś zdziwienie, a czasem konsternację nawet w kwiaciarni.

Jak dobrać rośliny doniczkowe do mieszkania

Z doborem odpowiednich roślin jest trochę jak z urządzaniem wnętrz. Trzeba wziąć pod uwagę warunki, które mamy w domu: światło, wilgotność, tempertura itd. oraz nasze potrzeby które rośliny mają spełniać. Czyli w skrócie to, co możemy dać i to co chcemy otrzymać od roślin. Jak w każdym związku ta świadomość jest drogą do sukcesu;)

Co możesz dać roślinom?

Najłatwiej dostosować rośliny do warunków jakie już w domu mamy. Najważniejszym z tych czynników, bo takim na który nie mamy wpływu jest światło. Rośliny dzielimy na te, które lubią pełne słońce, światło rozproszone i cień. A co jeśli mamy północną ekspozycję okien? Jak ocenić światło rozproszone? Krótka ściąga:

Pełne słońce:

południe 3-13 cm od okna
wschód, zachód 0 cm od okna

Światło rozproszone:

północ 0 cm od okna
wschód/zachód 3 – 7 cm od okna
południe 7-25 cm od okna

Cień:

północ: 3 – 7 cm od okna
wschód/zachód: 5-25 cm od okna
południe 38 – 50 cm od okna

Trzymając roślinę 40 cm od południowego okna gwarantujemy jej już cień. Zdziwieni? Ocena nasłonecznienia “na oko” bywa zawodna. Jeśli jesteście fanami fotografii, to zapewne znacie to zjawisko. Fotografując macie wrażenie, że jest całkiem jasno, a na zdjęciach panuje ogromna ciemność. W świecie fotosyntezy i fotografii pod tym względem istnieje analogia.

Drugim ważnym aspektem jest temperatura oraz możliwość zimowania roślin. Nie stanowi to problemu w przypadku np. sukulentów, które w większości pochodzą z Ameryki Środkowej oraz Południowej i Afryki Południowej i będą zadowolone, gdy zimą przeniesiemy je do pomieszczenia z 15 – 18 stopniami np. sypialni. Problemem są rośliny ze strefy śródziemnomorskiej, którym trzeba zapewnić ok 10 st. C w okresie zimowym. To może być problem w mieszkaniach. Jeśli nie mamy ogrodu zimowego, to raczej nie jesteśmy w stanie spełnić tego warunku. Zimowe obniżenie temperatury powietrza, czyli wprowadzenie rośliny w stan spoczynku jest zazwyczaj potrzebne do kwitnięcia i wytworzenia owoców. Poza tym wiele roślin jest wrażliwych na przeciągi, zimowe wietrzenie oraz niską temperaturę podłoża – nie należy stawiać ich zbyt blisko okna zimą, ale trzeba zapewnić odpowiednią ilość światła.

Jak dużo czasu jesteś w stanie poświęcić roślinom? To chyba najbardziej płynny aspekt. Obojętnie czy masz świra na punkcie roślin, ciągle biegasz ze spryskiwaczem i przeprowadzasz z nimi filozoficzne dysputy czy podlewasz dopiero gdy zdajesz sobie sprawę, że ostatni raz miało to miejsce… no właśnie kiedy? Nie oszukujmy się o każdą roślinę należy dbać. Jeśli wybierzesz roślinę, która wymaga codziennego trzykrotnego spryskiwania, a Ty nie jesz nawet tylu posiłków dziennie, to nie oszukuj się albo roślina zmarnieje albo już nigdy nie zjesz kolacji. Zdecydowanie lepiej wyglądają zadbane pospolite rośliny niż powoli umierające oryginalne egzemplarze. Jeśli nie masz “ręki do kwiatów” nie wybieraj wymagających roślin. Nie łudź się, że nagle zostaniesz #crazyplantlady. Zacznij od roślin łatwiejszych w uprawie. Oszczędź sobie rozczarowań, a roślinom powolnej agonii.

Przestrzeń, którą dysponujemy w mieszkaniu jest również kwestią kluczową. Okazałe palmy są piękne, zastanówmy się jednak czy w naszym salonie będziemy mogli zapewnić im dobre miejsce, gdy urosną na wysokość trzech metrów. Takie w którym nie będzie nam przeszkadzać i takie w którym będzie miała odpowiednie warunki. Trzeba liczyć się ze swoimi możliwościami mieszkaniowymi.

Wróżenie z listka

Odpowiedź na pytanie jakie warunki będą odpowiednie dla rośliny można uzyskać na odstawie jej wyglądu.

Rośliny pochodzące z mniej lu bardziej suchych siedlisk mają różne przystosowania utrudniające utratę wody np. liście pokryte są różnego rodzaju włoskami, czasem liście są silnie zredukowane, nierzadko występują na tych roślinach kolce lub ciernie, charakterystyczna jest też pewna twardość liści – są jakby skórzaste (np. u roślin cytrusowych i palm). Liście silne, skórzaste i wiecznie zielone oraz niezbyt intensywny wzrost (draceny, filodendrony, różne gatunki figowców) wskazują, że te rośliny zadowalają się słabym oświetleniem oraz oszczędnie gospodarują wodą( w tej grupie znajdują się rośliny najlepiej znoszące domowe warunki). Gładkie liście i kruche, soczyste pędy (begonie), wskazują na silną transpirację, a więc rośliny tego typu będą wymagały obfitego podlewania oraz ocienionego miejsca. Rośliny o liściach dwubarwnych marmurkowe, jasno obrzeżone, kropkowane są zazwyczaj bardziej wrażliwe, rzadko kwitną i wolniej rosną (nie zawsze jest to wada). Szukając odpowiedzi na pytanie gdzie umieścić roślinę warto przyjrzeć się warunkom jakie panują w ich ojczystych rejonach ze specyficznym klimatem, rodzajem gleby, krajobrazem.

Czego oczekujesz od rośliny?

Jestem trochę niespełnionym przyrodnikiem. Dlatego rośliny mają dla mnie nie tylko funkcje estetyczne, ale również biologiczne. Zastanawiacie się pewnie dlaczego dawniej repertuar roślin doniczkowych był dość wąski? Oprócz tego, że były zdecydowanie trudniej dostępne niż dziś, prawdopodobnie popularność zawdzięczają swoim właściwościom.

Dla przypomnienia kilka poza estetycznych korzyści płynących z hodowania roślin w naszych domach:

zwiększają wilgotność powietrza
oczyszczają powietrze poprzez pochłanianie lotnych zanieczyszczeń powietrza (VOD)
jonizują ujemnie powietrze
zielony kolor wpływa relaksująco na domowników
wytwarzają tlen

W skrócie lotne związki organiczne (VOD) to: aceton (farby, zmywacze, kosmetyki), benzen, toluen, ksylen (kleje, farby, tynki, masy gipsowe, linoleum, wytwarzane przez komputery, drukarki, fotokopiarki , trichloroetylen (środki czyszczące do prania chemicznego, drukarki i fotokopiarki), formaldehyd (występuje w klejach, żywicach, tapicerce, płytach wiórowych, sklejkach, wykładzinach podłogowych, meblach, wacikach, workach foliowych, ręcznikach papierowych,dymie papierosowym, uwalniane przez piecyki gazowe). Czyli substancje, które w naszych domach i biurach występują stale.

Rośliny, które najlepiej pochłaniają szkodliwe substancje:

skrzydłokwiat
draceny
figowiec benjamina
palmy (szczególnie areka i daktylowiec niski)
paprocie
anglomena
zielistka
sansewieria
anturium
gerbera
zroślicha stopowcowa
kalatea
maranta
cissus rombolistny

NASA (tak, NASA) przygotowała listę roślin, które najlepiej oczyszczają powietrze, znajdziecie ją TU.

Rośliny, które nawilżają powietrze:

palmy
figowce
paprocie
chryzantema
bluszcz kanadyjski, pospolity
skrzydłokwiat
dracena
maranta
antrium

Rośliny do sypialni

Umieszczając rośliny w sypialni warto wybrać te, które poprawią jakość naszego snu. Postawmy na gatunki, które właśnie w nocy wytwarzają tlen np. sansewieria i aloes oraz oczyszczają powietrze jak niepozorna zielistka oraz bluszcz, który jest szczególnie polecany przy problemach z alergiami i astmą. Problemy z zasypianiem? Na stoliku nocnym postaw lawendę, geranium, jaśmin albo gardenię. Ich relaksujący zapach zastąpi liczenie do miliona.

Rośliny do ciemnych kątów i pomieszczeń bez światła

Marzysz o roślinie w łazience bez okna albo w przedpokoju? Masz spore miejsce na kwietnik… ale w najciemniejszym kącie salonu? Te rośliny powinny dać radę:

zamiokulkas
maranta
sansewieria
skrzydłokwiat
aspidistra wyniosła

Rośliny, które wprowadzają pozytywna energię do wnętrz

Szukasz roślin z efektownym ulistnieniem? Chcesz rozweselić wnętrze i dodać sobie pozytywnej energii? A może szukasz niebanalnego detalu stawiającego kropkę nad “i” w Twoim wnętrzu? Pomyśl o roślinach z kolorowymi i wzorzystymi liśćmi:

echmea wstęgowata
aglaonema zmienna “Golden Passion”, “Pink Valentine”
reo meksykańskie
begonia królewska
begonia Bowera
kordylina krzewiasta “Kiwi”, “Red Edge”
kroton
fitonia
dracena obrzeżona ‘Tricolor’
difenbachia
kalathea np. “Triostar”
maranta
alokazja
zroślicha
szeflera

Rośliny dla początkujących/opornych/zapominalskich

Wiem, że znajdą się osoby, które uśmierciły i poniższe rośliny, ale cóż, musiały się bardzo postarać – zupełnie o nich zapomnieć na długi czas, albo przeciwnie – za dużo o nich myśleć (za często podlewać). W każdym razie poniższe propozycje są dość odporne na zaniedbanie:

zielistka
bluszcz pospolity
aloes
drzewko szczęścia (grubosz jajowaty)
zamiokulkas
sansewieria
epipremnum złociste
mięta meksykańska/kubańskie oregano
ceropegia Wooda
geranium
żyworódka

Rośliny toksyczne dla ludzi i zwierząt

Legenda głosi, że żołnierze Napoleona grillując na patykach z pobliskiego oleandra potruli się śmiertelnie. Domowe rośliny nie mają aż tak ekstremalnego wpływu na nas, jednak warto wiedzieć, że niektóre są trujące dla ludzi i zwierząt. Mogą powodować podrażnienia skóry, błon śluzowych, bóle brzucha. Dla dorosłej osoby kuleczki starca Rowleya nie będą interesujące, co innego dla małych dzieci i zwierząt domowych. Na jakie jeszcze rośliny należy uważać?

aloes (koty, psy)
amarylis (koty i psy)
anturium (koty, psy i ludzie)
alokazja (koty, psy i ludzie)
anglomena (koty i psy)
epipremnum złociste (koty, psy i ludzie)
diffenbachia (koty, psy i ludzie)
dracena (psy i koty)
geranium (koty)
kroton (ludzie)
hoja (koty, psy i ludzie)
bluszcz pospolity (koty, psy)
filodendron i monstera (koty, psy i ludzie)
fikus benjamina i figowiec sprężysty (koty, psy i ludzie)
sagowiec (koty i psy)
skrzydłokwiat (koty, psy i ludzie)
starzec Rowleya (koty, psy i ludzie)

Więcej o trujących roślinach dowiecie się TU.

Dla alergików i osób lubiących eksperymentować.

Hodowla hydroponiczna to bezglebowy sposób uprawy roślin w roztworze wodnym. Dzięki eliminacji ziemi i zawartych w niej alergenów takich jak roztocza i pleśnie, ten rodzaj uprawy roślin domowych jest szczególnie korzystny dla alergików. Rośliny umieszcza się w specjalnych naczyniach, których budowa poza małymi modyfikacjami nie zmieniła się od kilkudziesięciu lat. Pierwsze z nich wypełnione jest roztworem pokarmowym, wstawione jest w nie drugie naczynie – z rośliną, jego dno jest dziurkowane lub wykonane z kratownicy. Podobno każda roślina nadaje się do uprawy tą metodą, nawet kaktusy. Więcej o uprawie hydroponicznej przeczytacie TU.

Sukulenty

Pisząc o roślinach doniczkowych nie sposób nie wspomnieć o sukulentach. Niezwykłe bogactwo form i opinia łatwych w hodowli decyduje o ich popularności od kilku sezonów, ale ręka do góry, kto nie ma na sumieniu chociaż jednego z nich? Wspominając o sukulentach obejmujemy bardzo szeroką grupę roślin. Niektóre z nich zadowalają się półcieniem i podlaniem raz na dwa tygodnie. Inne z niezrozumiałych względów kapryszą i zamierają. Te w doniczkach bez otworów i w szklarenkach, te na parapetach i na biurkach, eszewerie, aloesy, rozchodniki… Wiecie jaka roślina wymaga ode mnie największej troski? Proszę o werble… To starzec Rowleya. Bardzo efektowna roślina, która od momentu zakupu we wrześniu rozpoczęła swoją powolną agonię. Szukałam informacji, pytałam osoby bardziej doświadczone itp. W końcu wypracowałam sposób dbania o nią, który polega na podlewaniu dwa razy w tygodniu (poniedziałek i czwartek) dokładnie sześcioma łyżkami miękkiej, odstanej wody. W pozostałe dni lekko spryskuję roślinę, poza tym, aby zapewnić jej maksymalną ilość słońca stoi na południowym parapecie na dość sporym słoju (pędy długości ok 30 cm). Dużo zachodu jak na sukulenta – roślinę łatwą do hodowli. Innym egzemplarzem, który sprawiły mi niespodziankę jest portulacaria afra, która mimo, że jest sukulentowym drzewem preferuje obfite podlewanie. Obecnie straciła wszystkie listki. Każdemu gatunkowi sukulentów warto przyjrzeć się osobno, tak, żeby dobrać odpowiednie warunki. To źródło będzie w tym pomocne.

Angielskie nazwy roślin

Nazwy roślin w języku angielskim są szalenie ciekawe np. mother-in-laws tongue to angielska nazwa sansewierii gwinejskiej, natomiast u nas językiem teściowej nazywa się anturium, które z kolei po angielsku nazywane jest flamingo lily. Spider plant, peace lily, string of pearls, string of hearts, iron plant, air plant, jade plant, rubber plant, devil’s ivy, zebra plant, zz plant, elephant ear, baby’s tear plant, pony tail plant, crown of thorns to tylko niektóre z angielskich nazw z którymi możemy się spotkać. Pomijam nazwy sukulentów, bo jest to już bogaty materiał dla językoznawców